“Welcome to G-unit”: de invloed van globalisering op populaire muziek, jeugdcultuur en lifestyle in stedelijk West Gambia.
-Nicoline van Gorkum-
In het stedelijk gebied van Gambia speelt muziek een belangrijke rol in het leven van jongeren, of ze nu zelf muziek maken of er alleen naar luisteren. Naast reggae en dancehall is hiphop (waar rap een onderdeel van is, net als graffiti, breakdance en turntablism/beatboxen) een zeer populaire muzieksoort cq. lifestyle onder de jongeren.
De invloed vanuit de VS is in grote mate zichtbaar in de jeugdcultuur in Gambia. Het (kopiëren van het) imago van de Amerikaanse hiphop artiesten speelt hierbij een belangrijke rol. De jongeren halen hun inspiratie van de televisie of het internet, maar ook van posters die overal in de stad hangen en waarop artiesten uit de VS staan afgebeld.
Ook de muziekmakers zelf halen veel inspiratie uit de VS. Het grootste verschil tussen Amerikaanse en Gambiaanse hiphop komt met name naar voren in de onderwerpen (tekst) en in sommige gevallen in de instrumentkeuze en de computersamples (bv. samples met instrumenten als drums en de kora).
Omdat Gambia een dictatuur is wordt er niet openlijk over politiek gerapt (dat betekent overigens niet dat de muzikanten het eens zijn met het regime). Er worden wel veel teksten geschreven over maatschappelijke thema’s, zowel over algemene thema’s zoals HIV/AIDS en werkeloosheid, als over heel specifieke onderwerpen zoals de ongelijke behandeling van dienstmeiden, of toerisme en de prostitutie die er een gevolg van is. De Afrikaanse identiteit van de Gambiaanse muzikanten komt dan ook met name naar voren in de onderwerpen van de teksten.
De sociale context van hiphop in Tanzania van 1990 tot 2000: code-switching in de rapteksten
-Jasper de Rijkere-
Het idee dat hiphop in het ghetto geboren werd en dus stem van de straat is, is zeker juist voor de beginperiode van hiphop in Amerika. Bij het exporteren van hiphop naar andere Westerse landen (Frankrijk, Duitsland, enz.)tekende zich eenzelfde patroon af. De aankomst van hiphop in de derde wereld verliep evenwel totaal anders. Wie had er namelijk toegang tot buitenlandse muziek nog voor die op de, in dit specifiek geval, Tanzaniaanse markt beschikbaar was? Wie kon er dankzij overzeese studies in aanraking komen met hiphop en rap? Dat is een voorrecht dat toekwam aan jongeren met welstellende ouders die hun nakomelingen liefst in Amerika of Engeland lieten studeren. Begin jaren negentig zorgen deze rijkeluiskinderen voor een ware hiphop-explosie in Tanzania. Steeds meer komen daarbij de kids van de straten van Dar es Salaam wel aan het woord. De officiële voertaal Engels wordt vermengd met de Swahili teksten van Tanzaniaanse rap. Gaat het hierbij om een vorm van code-switching of betreft het hier puur enkele leenwoorden?
Introductie: De verschillende dimensies van hiphop: van maatschappij- kritische uiting tot commercieel product
-Rianne Dragt-
In deze lezing zullen een aantal vragen worden beantwoord over de ontwikkeling van hiphop/rap muziek. Vanuit welke context is hiphop ontstaan en hoe heeft deze muziekstroming zich kunnen ontwikkelen tot een wereldwijd niveau; onder andere in Afrika? Wat is hierbij de betekenis van hiphop muziek voor de (Afrikaanse) jeugd? Er zal verder worden gekeken naar hiphop als vorm van maatschappelijke kritiek, maar ook naar de popularisering van hiphop en hoe dit proces de muziek kan beïnvloeden.