2006 – Africa Day – Afrikaanse rap en hiphop

Op 8 december 2006 organiseerde de NVAS in het Rijksmuseum voor Volkenkunde de studiedag “Afrikaanse rap en hiphop: Protest of pop?”.

Klik voor een overzicht van de sprekers
Klik voor de abstracts van de presentaties

hiphop1Rap en hiphop worden geassocieerd met “zwarte muziek”, met name ontstaan in de Amerikaanse getto’s. Het genre is ondertussen ook razend populair onder jongeren in Afrika en wordt zelfs door westerse ontwikkelingsorganisaties ingezet om Afrikaanse jeugd te betrekken bij voorlichtingscampagnes. Met deze studiedag beoogt NVAS het plotselinge succes van deze muziekstijl te verklaren. Zijn rap en hiphop een nieuwe, globale jongerentaal waarin maatschappijkritiek doorklinkt? Of is het meer een modeverschijnsel met weinig inhoud, waarbij “cool” zijn het belangrijkste doel is?

flyer_studiedagEen aantal artiesten kiest er duidelijk voor om “spannende” sociale relaties centraal te stellen in hun teksten. Zij geven kritiek op ongelijke gender verhoudingen, discriminatie, conservatieve ouderen en op de onwetendheid van mensen over aids en besnijdenis. Hieronder valt ook kritiek (vanuit Afrika) op de koloniale regimes en kritiek van thuisblijvers op de emigranten in Europa of Amerika. De vraag is echter in hoeverre al deze kritiek tot werkelijke (maatschappelijke) veranderingen leidt. Wat is de motivatie van de jonge artiesten: in hoeverre zijn ze persoonlijk dan wel commercieel geëngageerd? Wat is hun maatschappelijke betrokkenheid en wat is het maatschappelijke draagvlak van dit muziekgenre?

hiphop6Niet alleen een kritische analyse van de hedendaagse scene is daarbij aan de orde. Ook de historische verbindingen van Afrikaanse hiphop en rap met de diaspora in het Amerikaanse continent kunnen licht werpen op de authenticiteit en “(her-)afrikanisering” van het genre. Met andere woorden: hoe en waarom werd deze muziek heruitgevonden in en toegeëigend door Afrika? Tot slot, of het nu om protest of pop gaat, hoe verklaar je de vrij plotselinge populariteit onder jongeren -met name in Oost- en West-Afrika – van de genres? Wat betekent deze muziek voor hen en waarom?

hiphop4Met de lezingen op de studiedag hopen we begrip te kweken voor het belang van muziek als “public space”, als ruimte voor kritiek. Afrikaanse rap en hiphop geven die ruimte met name aan de Afrikaanse jeugd, die 50% van de gehele bevolking van het continent uitmaakt en voor een belangrijk deel de toekomst in handen heeft. Door middel van optredens en persoonlijke verhalen van de artiesten hopen we ook erkenning te krijgen voor de creativiteit, veelzijdigheid en interactiviteit van Afrikaanse rap en hiphop.

Websites